Polen tanelerinin anterlerden bir çiçeğin damgalamasına aktarılması süreci, ancak bu işlem aynı bitkinin çiçekleri arasında olduğunda terimden daha fazla kendi kendine tozlaşma olarak adlandırılırken, transferler farklı bitkinin çiçekleri arasında olduğunda aynı türlere çapraz tozlaşma denir. İkinci olarak, kendi kendine tozlaşmada saf çizgi dölü elde edilir.
Her canlı organizmanın hedefi gençlerini yaratmak ve karakterlerini onlara aktarmaktır. Tozlaşma ayrıca çiçeklerde üreme ve gübrelemenin işlendiği, daha fazla tohum üreten bitkilerde de aynı işlemdir. Polenler çiçekler arasında aktarıldığında, bir bitkinin genetik bilgilerini içeren ve yavru üretebilen tohumlar üretilir.
Genel anlamda, tozlaşmada polen tanelerinin daha sonra bir çiçeğin anterinden damgalamaya aktarıldığını söylüyoruz. Çin gülü gibi herhangi bir bitkinin çiçeğini gözlemlersek, sepals, yaprakları, stigma, stil, anter, filamentler, organlarındaki, pistil, pedicel, talamus, yumurtalık ve ovüller gibi farklı parçalar göreceğiz. Anter ve filamentler bir çiçeğin erkek üreme kısımları olarak söylenirken, stigma, stil ve yumurtalığa sahip pistil, bir çiçeğin dişi üreme kısımları olarak adlandırılır.
Tozlaşma terimi, Gregor Mendel bahçe bezelyesini başarılı bir şekilde çapraz tozlaştırdığında cazibe kazanıyor. Aynı bitkilerin çiçekleri arasında (kendi kendine tozlaşma) gerçekleşen anjiyospermlerde olduğu gibi bitkilerin tipine bağlı olan farklı tozlaşma yöntemi vardır, spor salonlarında ise aynı veya farklı türlere sahip iki farklı bitki (çapraz döllenme).
Bu içerikte, iki temel tozlaşma türünü ve ayırt edilebilecekleri temel noktaları inceleyeceğiz.
Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Esası | Kendinden Tozlaşma | Çapraz Tozlaşma |
|---|---|---|
| anlam | Polenlerin anterlerden aynı çiçeklerin veya başka bir çiçeğin ama aynı bitkinin damgasına aktarıldığı bitkilerdeki akrabalı yetiştirme süreci. | Aynı türden iki bitki ile farklı çiçeklerin üreme süreci. |
| O içerir | Tek bitki. | Aynı türden iki farklı bitki. |
| İçinde oluşur | Kendi kendine tozlaşma genetik olarak aynı bitkilerde gerçekleşir. | Çapraz tozlaşma, aynı türün genetik olarak farklı bitkilerinde meydana gelir. |
| Harici tozlaşma maddeleri | Tozlaşma maddelerinin herhangi bir şartı yoktur. | Su, hayvanlar, rüzgar ve böcekler gibi harici tozlaşma maddeleri gereklidir. |
| Mükemmel çiçekler | Kendi kendine tozlaşma sadece mükemmel çiçeklerde gerçekleşir. | Hem kusurlu hem de mükemmel çiçeklerde görülür. |
| Bitkilerin çiçekleri | Bu bitkiler küçük çiçeklere sahiptir. | Bu türlerin kokusu, nektarı ve parlak renkli yaprakları vardır. |
| Polen taneleri | Daha az sayıda polen tanesi üretilir. | Çok sayıda polen tanesi üretilir. |
| üreme | Geitonogamy ve otogami üreme sürecinin iki türüdür. | Allogamy üreme burada meydana gelir. |
| Genetik değişkenlik | Kendi kendine tozlaşma ile saf çizgi dölü elde edilir ve bu nedenle genetik varyasyonlarda rol yoktur. | Çapraz tozlaşma ile genetik varyasyonlar ve genetik rekombinasyonlar gözlenir. |
| Karakterler | İstenen karakterler elde edilebilir, ancak istenmeyen karakter ortadan kaldırılamaz. | İstenilen karakterler elde edilebilir ve istenmeyen karakter kaldırılabilir. |
| yavrular | Homozigot yavrular ile sonuçlanır. | Heterozigot yavrular ile sonuçlanır. |
| Örnekler | Buğday, pirinç, bezelye, orkide, arpa, domates, şeftali, kayısı. | Dut, mısır, kabak, çilek, böğürtlen, erik, üzüm, nergis, akçaağaç, kedicikler, otlar. |
Kendinden tozlaşma tanımı
Bir bitkinin çiçeği, tozlaşarak bir tohum üretme yeteneğine sahip olduğunda ve başka bir çiçeğe ihtiyaç duymadığında veya aynı bitkinin çiçekleri içinde tozlaşma meydana geldiğinde kendi kendine tozlaşma denir. Tekli türler ve hermafroditler esas olarak kendi kendine tozlaşma ile bilinir.
Kendi kendine tozlaşmayı gerçekleştiren bitkilerin çiçekleri, aynı çiçekte erkek ve dişi üreme kısmına sahiptir. Bu basit bir yöntemdir ve herhangi bir yatırıma ihtiyaç duymaz, burada polenler anterde (erkek üreme kısmı) bir araya gelir ve bir çiçeğin damgalamasına (kadın üreme kısmı) aktarılır ve böylece döllenme işlemi gerçekleştirilir.
Otogami, çiçeğin kendi içinde çoğaldığı işlemdir, bu durumda, polenler erkekten çiçeğin dişi kısmına aktarılırken, Geitonogamy biraz farklıdır ve aynı bitkinin farklı çiçeklerinde ortaya çıkar. Cleistogamy, çiçeğin açıldığı ve tozlaştığı bir süreçtir.
Kendi kendine tozlaşmanın avantajı, bitkinin döllenmek için rüzgar, böcek gibi herhangi bir maddeye ihtiyaç duymamasıdır, bu yöntem bile ekstra yatırım gerektirmez. Genetik varyasyon olmamasına ve böylece her zaman aynı ürün elde edilmesine rağmen.
Çapraz tozlaşma tanımı
Bir bitkinin çiçeği başka bir bitkinin başka bir çiçeği ile tozlaştığında buna çapraz tozlaşma denir. Bu işlem, çiçek, meyve ve sebzelerin yeni ve kaliteli olmasını sağlamak için yapay olarak da gerçekleştirilir. Bunda iki eski çeşit yeni bir çeşit üretir. Örneğin, yeni bir iyi verim elde etmek için iki çeşit mango arasında bir çapraz. Böylece çapraz tozlaşmada genetik varyasyon ve genetik rekombinasyon görülür.
Tamamen farklı türler arasında çapraz tozlaşma mümkün değildir, örneğin domates patates veya soğan ile tozlaşamaz, ancak bir çeşit domates başka bir domates türüyle çaprazlanabilir.
Kendi Kendine Tozlaşma ve Çapraz Tozlaşma Arasındaki Temel Farklılıklar
Aşağıdaki noktalar verildiğinde, iki tozlaşma türü arasındaki farkı vurgulayacaktır:
- Kendi kendine tozlaşma, aynı bitkilerin iki çiçeği arasında meydana gelen akrabalı yetiştirme sürecidir, bu polenler anterlerden stigmaya aktarılır. Çapraz tozlaşma, aynı türün ve farklı çiçeklerin iki bitkisi arasındaki üreme sürecidir, bu da polenler anterlerden stigmaya transferlerdir.
- Kendi kendine tozlaşmada tek bir bitkinin katılımı olurken, çapraz tozlaşmada aynı türden iki farklı bitki bulunur, ancak genetik olarak farklıdır.
- Kendi kendine tozlaşmada harici tozlaşma ajanları gerekli değildir, aksine su, hayvanlar, rüzgar ve böcekler gibi harici tozlaşma ajanları gereklidir.
- Kendi kendine tozlaşma sadece mükemmel çiçeklerde görülür ve bitkiler küçük çiçeklere sahipken, çapraz tozlaşma hem kusurlu hem de mükemmel çiçeklerde ortaya çıkar ve bitkilerin çiçekleri koku, nektar ve parlak renkli yaprakları vardır.
- Üretilen polen taneleri kendi kendine tozlaşmada daha azdır, çapraz tozlaşmada çok sayıda polen üretilmektedir.
- Geitonogami ve otogami, kendi kendine tozlaşmada üreme sürecinin iki türü iken, çapraz tozlaşmada allogami tür üreme meydana gelir.
- Genetik değişkenlik gözlenmez ve saf çizgi dölü elde edilirken, çapraz tozlaşmada genetik farklılıklar ve genetik rekombinasyonlar gözlenir.
- Kendi kendine tozlaşma homozigot yavrular ile sonuçlanırken, çapraz tozlaşma heterozigot yavrular ile sonuçlanır.
- Arzu edilen karakterler elde edilebilir, ancak kendi kendine tozlaşma durumunda istenmeyen karakter elimine edilemezken, çapraz tozlaşmada istenen karakterler elde edilebilir ve istenmeyen karakter çıkarılabilir.
- Kendi kendine tozlaşma sürecini takip eden bitkilere birkaç örnek buğday, pirinç, bezelye, orkide, arpa, domates, şeftali, kayısı, dut, mısır, kabak, çilek, böğürtlen, erik, üzüm, nergis, akçaağaç, kedicikler, otlar çapraz tozlaşma örnekleridir.
Sonuç
Makaleyi planta'da meydana gelen ve iki tip üreme ve döllenme türlerini bildiğimizi söyleyerek özetleyebiliriz. Kendi kendine tozlaşma, çapraz tozlaşma kadar eşit derecede önemlidir ve mahsullerin verimini ve çeşitlerini arttırmak için kullanılır. Bazen her seferinde aynı bitkilere ihtiyacımız olduğu için bazen modifikasyonlar da gereklidir ve ayrıca bitkilerin çapraz tozlaşma ihtiyacı vardır.
